Bản quyền là một hình thức của luật sở hữu trí tuệ giúp bảo vệ các tác phẩm nguyên gốc có quyền tác giả. Bản quyền có vai trò quan trọng trong việc xác định ai có thể sử dụng bản nhạc do bạn hoặc người khác sáng tác.
Với tư cách là Nghệ sĩ, bạn đầu tư nhiều công sức vào việc sáng tác, ghi âm và trình diễn âm nhạc để người hâm mộ thưởng thức. Bản quyền có thể không phải là vấn đề trọng tâm nhưng bạn nên biết và hiểu rõ ý nghĩa của bản quyền đối với bạn.Trong ngành âm nhạc, có 2 loại bản quyền chính:
- Bản ghi âm là nội dung ghi lại âm thanh thực, kể cả được thực hiện trong nhà để xe hay phòng thu âm. Loại bản quyền này có thể do nghệ sĩ biểu diễn và nhà sản xuất âm nhạc hoặc kỹ sư thu âm cùng sở hữu.
- Bản sáng tác nhạc là nội dung bao gồm bản nhạc và lời bài hát, có thể được viết trên giấy hay được ghi lại bằng thiết bị điện tử. Loại bản quyền này có thể thuộc về một hoặc nhiều nghệ sĩ soạn nhạc và nghệ sĩ viết lời.
Trong hầu hết các thỏa thuận ghi âm, các hãng nhạc thường sở hữu quyền làm chủ bản ghi âm. Nhờ vậy, họ có quyền phân phối nhạc và nhận doanh thu thay cho Nghệ sĩ của mình.
Ngoài ra, quyền sở hữu bản sáng tác nhạc thường được cấp cho công ty xuất bản đảm nhiệm công việc quản trị và thanh toán phí tác quyền đã thống nhất cho nhạc sĩ.
Một bản sáng tác nhạc có thể liên kết với nhiều bản ghi âm nếu có nhiều Nghệ sĩ ghi âm riêng cho cùng bài hát đó.
Xem xét nguồn nhạc và thời điểm xin giấy phép
Vì bản quyền âm nhạc có thể là một vấn đề khá phức tạp nên nhiều Nghệ sĩ cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia để được hướng dẫn.
Xem xét giấy phép
Giấy phép âm nhạc là thỏa thuận cho phép chủ sở hữu bản quyền cấp các quyền cụ thể cho một bên khác. Có nhiều loại giấy phép, chẳng hạn như giấy phép cho mục đích tái sản xuất và phân phối các bài hát ở dạng đĩa than hoặc đĩa CD. Các giấy phép khác giúp kiểm soát những hoạt động như trình diễn một bản sáng tác nhạc trước công chúng hoặc phối hợp bản ghi âm với một tác phẩm nghe nhìn.
Với tư cách là Nghệ sĩ, bạn cần hiểu khi nào bạn có thể cấp giấy phép cho người khác và khi nào bạn cần xin giấy phép. Kiểm tra xem giấy phép có bao gồm mục đích sử dụng hay không. (Nếu không chắc chắn thì bạn nên trao đổi với luật sư về âm nhạc.)
Hiểu rõ về quy trình lấy mẫu bản nhạc. Một số Nghệ sĩ cho rằng họ có thể tùy ý lấy mẫu bài hát khác dựa vào nguyên tắc "sử dụng hợp lý". Tuy nhiên, nguyên tắc "sử dụng hợp lý" chỉ áp dụng cho một số ít trường hợp và không phải luôn mặc nhiên áp dụng. Theo nguyên tắc chung, Nghệ sĩ sẽ phải thỏa thuận rõ ràng với chủ sở hữu bản quyền của các bản sáng tác và/hoặc bản ghi âm gốc về việc sử dụng bất kỳ mẫu nào từ những nội dung đó.
Xin lưu ý rằng chủ sở hữu bản quyền có thể gửi thông báo yêu cầu gỡ bỏ do vi phạm bản quyền để yêu cầu xóa nhạc, video trái phép.
